Transcripts&Translations
Herkese yeniden merhaba!
Bu bölümde bir türküden ve bazı Türk adetlerinden bahsedeceğiz. Türkü ne demek?
Türkü, şarkı gibi. Ülkeyle ilgili, toplumla ilgili şarkılara deniyor. Yani kısaca halk şarkıları diyebiliriz.
Hello again, everyone! In this episode, we will talk about a türkü and some Turkish traditions. What does “türkü” mean? Türkü is a kind of song. Songs about the country, about society, are called Türkü. Briefly, we can call it folk songs.
Bu bölümde de bir türküden bahsedeceğiz. Türküler bize bir ülkenin tarihi hakkında, toplum hakkında, toplumun adetleri hakkında pek çok bilgi verir. O yüzden bu bölümde de Türklerin kına gecelerinde çaldıkları bir türküden bahsedeceğiz.
In this episode, we will talk about a folk song. Folk songs give us a lot of information about the history of a country, about society, about the tradition of the society. That’s why in this episode we will talk about a folk song that Turks play on henna nights.
Bu türkünün ismi “Yüksek Yüksek Tepelere” türküsü. İsterseniz öncelikle biraz bu türküyü dinleyelim. Sonra da hakkında konuşuruz.
The name of this folk song is “To High High Hills”. If you want, let’s listen to this song first. Then we talk about it.
Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar
Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlarAşrı aşrı memlekete kız vermesinlerAşrı aşrı memlekete kız vermesinler
Annesinin bir tanesini hor görmesinler
Annesinin bir tanesini hor görmesinler
Uçan da kuşlara malum olsun
Ben annemi özledim
Hem annemi hem babamı
Ben köyümü özledim
Bu türküyü biz kına gecelerinde her zaman çalıyoruz. Bu türkü, kına gecelerinin olmazsa olmazı. Yani bütün kına gecelerinde bu türkü çalınır.
We always play this song on henna nights. This song is a must for henna nights. In other words, this song is played on all henna nights.
Kına gecesi ne demek?
Türkiye’de evlilik şu şekilde gerçekleşiyor. İki kişi birbirleriyle evlenmeye karar verdiklerinde önce erkeğin ailesi kızın ailesine gidiyor ve erkeğin babası “Allah’ın emri, peygamberin kavliyle kızınızı oğlumuza istiyoruz” diyor. Kızın babası da eğer erkeği ve ailesini beğenmişse “verdik gitti.” diyor. Buna kız isteme deniyor ve söz yapılıyor.
What does henna night mean? In Turkey, marriage takes place in the following manner. When two people decide to marry each other, the man’s family first goes to the girl’s family and the man’s father says, “With God’s command and the consent of the Prophet, we want your daughter for our son.” If the girl’s father liked the boy and his family, he says “we gave her away.” . This is called “kız isteme(asking for hand)” and then they make promises.
Sözden sonra nişan oluyor. Nişan töreninde erkek ve kızın parmaklarına yüzükler takılıyor. Ve bu iki yüzük birbirlerine bir kurdeleyle bağlanmış oluyor. Aile büyüklerinden biri geliyor ve bu kurdeleyi kesiyor, dua ediyor. Böylece nişan töreni yapılmış oluyor.
After the promise, engagement comes. They put rings on the fingers of the boy and the girl during the engagement ceremony. And these two rings are tied together with a ribbon. One of the elders of the family comes and cuts this ribbon and prays. Thus, the engagement ceremony is completed.
Hatta bazı bekar kızlar, bekar ve evlenmek isteyen kızlar bu kurdeleden küçük bir parça kesip yutuyorlar. İlginç değil mi? Bunu yaparlarsa kısmetlerinin açılacağını, yani kolay bi şekilde evlenebileceklerini düşünüyorlar.
Kısmetinin açılması ne demek? Kendisiyle evlenmek isteyen insanların çıkması demek. Örneğin; “Kısmetim açıldı, bir sürü kişi benimle evlenmek istiyor” diyebilirsiniz. Ya da , “kısmetim kapandı, kimse beni istemiyor” diyebilirsiniz.
Even some single girls, single girls who want to get married cut a small piece of this ribbon and swallow it. It is interesting, is not it? They think that if they do this, their kısmet will be open(men will pursue them), so they can easily get married. What does “kısmetinin açılması” mean? It means people who want to marry them will come out. For example, you might say; My kısmet-fortune is open, many people want to marry me. Or, my kısmet is closed, nobody wants me. (kısmeti açılmak: to have a lucky break or receive marriage proposals)
Konuya dönecek olursak, evlenmek isteyen kızlar , nişan törenlerinde bu kurdeleden küçük bir parça yutarlarsa kısmetlerinin açılacağına inanıyorlar. Yani gerçekten inanmasalar bile eğlencesine, eğlenmek için böyle bir şey yapıyorlar bazen.
Going back to the subject, girls who want to get married believe that if they swallow a small piece of this ribbon at their engagement ceremony, they will receive marriage proposals. Even if they don’t really believe it, sometimes they do this for fun, to have fun.
Nişandan sonra da kına gecesi ve düğün geliyor. Kına gecesi düğünden bir veya birkaç gün önce yapılıyor. Kına gecesi de düğün gibi, ama sadece kadınlar arasında oluyor. Tabi ben size genel olarak anlatıyorum yoksa her şey şehirden şehire, hatta aileden aileye göre bile değişebiliyor.
After the engagement comes henna night and the wedding. The henna night is held one or a few days before the wedding. Henna night is like a wedding, but only women join it. Of course, I tell you what happens in general, otherwise, everything can vary from city to city, even from family to family.
Kına gecesinde kadınlar güzel kıyafetler giyip bir araya geliyorlar. Yani toplanıyorlar. Genelde yemek yenmiyor, kuruyemiş ve içecek veriliyor. Kadınlar dans ediyorlar, eğleniyorlar. Sonra kına töreni başlıyor. Kına ne demek? Kına aslında bir bitki. Bu bitki toz haline getiriliyor. Ve bununla insanlar asırlardır, yüzyıllardır saçlarını ellerini boyuyorlar. Boya gibi yani. Rengi yeşil ama eline veya saçına sürdüğünde turuncu-kırmızı gibi bir renk veriyor.
On the henna night, women wear beautiful clothes and come together. I mean they’re gathering. Generally, food is not served, dried fruits and drinks are offered. The women are dancing and having fun. Then the henna ceremony begins. What does henna mean? Henna is actually an herb. It is ground into powder. And with this, people have been painting their hair, hands for centuries, centuries. It is like paint. Its color is green, but when you put it on your hand or hair, it gives an orange-red color.
Kına gecesi de ismini bu kınadan alıyor. Kına gecesinde kına yakılıyor. Yani kına sürülüyor.
Önce genç kızlar kaftan giyiyorlar. Kaftan geleneksel bir kıyafet. Işıklar kapanıyor ve genç kızlar ellerinde mumlarla salona giriyorlar ve gelinin etrafında dönmeye başlıyorlar. Gelinler genellikle kına gecelerinde kırmızı renk giyiyorlar. Hatta bazen başkalarının kına gecesine giderken kırmızı giymek ayıp karşılanıyor. Yani insanlar bunu kötü bir şey olarak görüyorlar.
And the henna night is named after henna. Henna is applied on the henna night.
First, young girls wear caftans. Kaftan is a traditional dress. The lights go down and the young girls walk into the hall with candles in their hands and start circling around the bride. Brides usually wear red on henna nights. Sometimes it is considered even a shame for others to wear red when going to henna night. People see it as a bad thing.
Benim bir arkadaşım evlenecekti ve ben de onun kına gecesi için kıyafet almaya çıkmıştım. Sonra bir elbiseyi çok beğendim ve satın aldım. Eve geldim ve elbisenin kırmızı renk olduğunu fark ettim. Arkadaşım da önceden bize, yani bana ve diğer arkadaşlarımıza “sakın kırmızı giymeyin” demişti. Bunu sonradan hatırladım. Ve geri gidip o elbiseyi değiştirmek zorunda kaldım. Aynı elbisenin sarısını aldım. Sarı rengini aldım. Sarısını aldım.
A friend of mine was going to get married, and I was out to buy clothes for her henna night. Then I liked a dress and bought it. I came home and noticed that the dress was red. My friend had previously told me and our other friends “don’t wear red”. But I remembered that later. And I had to go back and change that dress. I bought the same dress in yellow. I got the yellow one.
Her neyse törene dönecek olursak, gelinin başına kırmızı bir örtü örtülüyor, ve kızlar gelinin etrafında bu türküyü söyleyerek dönmeye başlıyorlar. Burada amaç gelini ağlatmak. Gelinin ağlaması gerekiyor. Ağlamazsa sonsuza kadar dönmeye devam ediyorlar. Şaka yapıyorum. Yani ağlatana kadar dönüyorlar etrafında şarkı söyleyerek.
Anyway, going back to the ceremony, the bride’s head is covered with a red veil, and the girls begin to circle around the bride singing this song. What they want to do is to make the bride cry. The bride has to cry. If she doesn’t cry, they keep spinning forever. I am kidding. So they spin around singing until she cries.
Bu türkünün sözleri biraz acıklı. Acıklı ne demek? Acıklı, yani hüzünlü. İnsana hüzün veren, insanı üzen bir türkü. Zaten sözlerini size birazdan açıklayacağım.
The lyrics of this song are a bit acıklı. What does acıklı mean? Acıklı means touching. I mean it’s a folk song that makes people sad. I will explain its words to you in a moment.
Kızlar gelinin etrafında dönüyorlar, ellerinde mumlar var. Ve bir kına tepsisi var. Tepsinin içinde kına var. Gelinin yüzü örtülü, kırmızı bir örtüyle. Kimse gelinin yüzünü görmüyor. Ama ara sıra gelinin örtüsünü kaldırıp ağlıyor mu ağlamıyor mu diye kontrol ediyorlar. Ağlamıyorsa eğer dönmeye devam ediyorlar. Yani gelini ağlatmaya çalışıyorlar. Bu tören sırasında ortam gerçekten çok duygusal ve hüzünlü oluyor. Özellikle de eğer gelin evlendikten sonra uzak bir şehre veya ülkeye gidecekse, orada yaşayacaksa, yani ailesinden uzaklaşacaksa, daha çok ağlıyor. Etraftan başkaları da ağlıyor yani herkes salya sümük. Salya sümük ağlamak yani çok fazla ağlamak demek. Yani herkes ağlıyor. Eğer gerçekten gelin çok uzak bir yere gidecekse. Ve ortam dediğim gibi çok duygusal oluyor.
The girls are spinning around the bride, with candles in their hands. And there is a henna tray. There is henna in the tray. The bride’s face is covered, with a red veil. Nobody sees the bride’s face. But from time to time they uncover the veil and check to see if she is crying or not. If she’s not crying, they keep turning around her. They’re trying to make the bride cry. The atmosphere during this ceremony is really emotional and sad. Especially if the bride will go to a distant city or country after marriage, live there, and move away from her family, she cries more. The others around cry too, everybody drools and dribbles. Salya sümük ağlamak means to cry, to cry a lot. So if the bride really is going to a very distant place everyone cries. And the environment is very emotional as I said.
Nihayet gelin ağladığında, nihayet bu arada en sonunda demek… En sonunda gelin ağladığında kına yakmak için gelinden elini açmasını istiyorlar. Ama gelin elini açmıyor. Bu da bir adet. Sonra oradan birisi “Gelin elini açmıyor” diye bağırıyor. Ve damadın annesi yani, gelinin kayınvalidesi, müstakbel kayınvalidesi geliyor. Ve bir altın veriyor geline. Tabi maddi durumuna göre daha değerli ya da daha az değerli şeyler de verebiliyor.
When the bride finally cries, btw nihayet means finally/at the end. Finally, when the bride cries, they ask the bride to open her hand to apply henna. But the bride does not open her hand. This is a tradition. Then someone from there shouts, “The bride doesn’t open her hand.” And the groom’s mother, the bride’s mother-in-law, the future mother-in-law comes. And she gives gold to the bride. Of course, she can give more or less valuable things depending on their financial situation.
Mesela benim gittiğim bir kına gecesinde gelin elini açmıyor diye bağırdıklarında gelinin kayınvalidesi gelip 1 lira vermişti. Maddi durumuna göre değişiyor. Normalde altın veriliyor. Gelin de altını görünce elini açıyor ve kına yakılıyor.Kına yakıldıktan sonra ağlama kısmı sona eriyor ve bu sefer de oynamaya, yani dans etmeye başlıyorlar. Yani önce gelini ağlatıyoruz, sonra oynatıyoruz. Türkler biraz garip, değil mi?
For example, I went to a henna night and when they shouted that the bride would not open her hand, the bride’s mother-in-law came and gave 1 lira. It changes according to the financial situation. Normally gold is given. When the bride sees the gold, she opens her hand and the henna is applied. After the henna is applied, the crying part ends and this time they start to dance. So we make the bride cry first, then we make her dance. Turks are a little weird, right?
Türkünün sözlerinin çevirisine bakmanızı tavsiye ediyorum ama ben kısaca açıklayacağım.
Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar
Annesinin bir tanesini hor görmesinler
I advise you to look at the translation of the Turkish lyrics, but I will explain it briefly.
Don’t let them build a home in the high hills
Don’t let them give girls (as brides) to faraway countries
Don’t let them despise the mother’s one and only
Burada denmek istenen şey şu; kızlarınızı uzak yerlerde oturan erkeklere vermeyin, uzaktakilerle evlendirmeyin. Hor görmekse önem vermemek demek, değersiz görmek demek, küçümsemek demek. Yani kötü davranmak demek. Annesinin bir tanesini hor görmesinler, yani annesinin bir tanecik kızını, çok kıymetli olan bu kızını, küçümsemesinler, ona kötü davranmasınlar.
Uçan da kuşlara malum olsun
Ben annemi özledim
Hem annemi hem babamı
Ben köyümü özledim
Here is what is meant to be said; Do not give your daughters to men living in distant places or marry them to those who are far away.
Let the flying birds sense this
Hor görmek means to dismiss, to underestimate, to belittle. So it means mistreatment. They should not despise one and only of her mother, which means, do not let them despise the one and only daughter of her mother, this very precious girl, or mistreat her.
I miss my mother
Both my mother and my father
I miss my village
Bu kısmı da anlamışsınızdır zaten, kız uçan kuşlara, ailesini köyünü ne kadar özlediğini anlatıyor. İşte bu yüzden kına gecelerinde bu türküyü söylemek gelini ağlatıyor. Çünkü gelin de, uzağa gitmese bile evlendikten sonra ailesinin yanından ayrılıyor.
You already understood this part, the girl tells the flying birds how much she misses her family and village. That’s why singing this song on henna nights makes the bride cry. Because the bride leaves her family after marriage, even if she does not go far.